Porozmawiajmy o USG
Badania te dzielą się na:
- nieinwazyjne (USG, badania krwi matki), bezpieczne dla płodu
- inwazyjne amniopunkcja genetyczna, biopsja kosmówki
Każda ciężarna obciążona jest pewnym ryzykiem urodzenia dziecka z zespołem Downa czy innymi nieprawidłowościami, które zależy między innymi od wieku, chorób przewlekłych, leków i obciążeń genetycznych w rodzinie.
Przykładowy aparat do USG :
USG pomiędzy 11-14 tygodniem ciąży pozwala ocenić ryzyko wystąpienia np. zespołu Downa u płodu.
Ponadto w tym czasie trwania ciąży widocznych jest większość wad płodu.
W USG w 11-14 tygodniu ciąży ocenia się:
- wielkość maluszka ( tzw. Wymiar CRL – z ang. Wymiar ciemieniowo- siedzeniowy czyli od głowy do pupy)
- czynność serca (FHR – z ang.)
- przezierność karku (NT),
- kość nosową,
- Badanie można rozszerzyć o dodatkowe parametry jak np. przepływ krwi przez zastawkę trójdzielną.
Przezierność karku, czyli przezroczysty" (wypełniony płynem) obszar pomiędzy skórą a tkanką podskórną okolicy karku płodu występuje u każdego dziecka w tym okresie ciąży (później się wchłania). Zwiększone NT (czyt. wyżej) jest objawem, a nie chorobą. Bardzo często zwiększona przezierność karkowa nie wiąże się z żadnymi nieprawidłowościami. Jest to tylko sygnał zmuszający w wielu przypadkach lekarza do poszerzenia panelu badań obejmującego ocenę kariotypu płodu, wczesną ocenę anatomii płodu z oceną serca.
Pomiar przezierności karkowej jest jednym z najtrudniejszych pomiarów wykonywanych przez całą ciążę. Trudność polega na uchwyceniu płodu w ściśle określonej pozycji, odpowiednim ustawieniu aparatu. Norma przezierności karku zależy od wielkości płodu. Na podstawie przeprowadzonych pomiarów wylicza się ryzyko wystąpienia wad u płodu.Wynik w postaci opisu z obliczeniami bez zdjęcia pokazującego sposób przeprowadzenia pomiaru NT jest niepełny (ważne jest czytelne udokumentowanie pomiaru).
Między 11 – 14 tyg. ciąży CRL dziecka wynosi zwykle 4,5 – 8,4 cm a FHR 150 -170 na min. Przez pierwsze 3 miesiące ciąży wszystkie dzieci rosną w podobnym tempie, więc pomiar wielkości płodu pozwala dość precyzyjnie ocenić wiek ciąży.
Amniopunkcja
Badanie amniopunkcji polega na pobraniu próbki płynu owodniowego która następnie poddana zostaje analizie laboratoryjnej w celu zdiagnozowania wad genetycznych jakimi obarczony może być płód. Badanie to obarczone jest ryzykiem poronienia dlatego proponuje się je tylko ciężarnym, u których występuje podwyższone ryzyko wystąpienia schorzeń genetycznych. Przeprowadza się je po 15 tyg.ciąży a na wynik czeka 3-5 tyg. W ciążach mnogich jednokosmówkowych wystarczy jedno nakłucie w dwukosmówkowych potrzebne są dwa nakłucia.
Po badaniu mogą wystąpić : krwawienie, bóle podbrzusza, wyciek płynu owodniowego. Jeśli coś takiego zauważysz jak najszybciej zgłoś się do lekarza.
Biopsja trofoblastu (kosmówki)
Biopsja trofoblastu (kosmówki) polega na pobraniu fragmentu kosmówki pod kontrolą USG. Możliwe jest pobieranie kosmówki drogą przez brzuszną (przez nakłucie igłą powłok brzusznych) lub przez pochwową (przez cewnik wprowadzany przez szyjkę do macicy).Tak uzyskany materiał poddaje się badaniom genetycznym. Badanie kosmówki można wykonać po 11 tyg. ciąży. Zaletą badania trofoblastu jest stosunkowo wczesne wykrycie wad płodu. Ryzyko utraty ciąży jest według najnowszych danych porównywalne z ryzykiem amniopunkcji.
Biopsja przezbrzuszna:
Źródło http://www.eurogentest.org/
Kordocenteza
Polega na pobraniu krwi z żyły pępkowej po nakłuciu pępowiny przez powłoki brzuszne pod kontrolą USG po 17 tygodniu ciąży. Krwinki białe płodu poddaje się badaniu, we krwi płodu można również wykonać inne badania: ocenić grupę krwi płodu, morfologię, równowagę kwasowo-zasadową lub wykonać diagnostykę wrodzonych infekcji.
A teraz mamy drugi trymestr ciąży i badanie wykonywane jest między 20, a 24 tygodniem ciąży.
W takim standardowym badaniu wykonuje się pomiar:
- wymiaru dwusiemieniowego
- obwodu główki
- długości kości udowej
- obwód brzucha
Teraz będzie można oszacować wagę Twojego dziecka. Oprócz tego powinna zostać oceniona anatomia Twojego dziecka.
Chcesz wiedzieć, na co zwraca uwagę to czytaj dalej:
1. Ocenia, jaki jest ośrodkowy układ nerwowy, czyli wyklucza brak mózgu, sprawdza czy występuje wodogłowie oraz wyklucza obecność rozszczepu kręgosłupa
2. Ocenia klatkę piersiową, czy nie ma żadnej wady wrodzonej oraz czy nie ma przepukliny przeponowej
3. Ocenia serce Twojego dziecka: czy nie ma żadnej wady wrodzonej. Choć bardzo rzadko występują takie wady i są trudne do wykrycia. To medycyna na tyle poszła naprzód, że niektóre wady są już operowane wewnątrzmacicznie.
4. Ocenia się powłoki brzuszne.
5. Ocena nerek
6. Ocena kończyn, czy są prawidłowo zbudowane
Jeszcze jedna uwaga, jeżeli planujesz USG 3D albo 4D to jest teraz najlepszy moment, żeby je zrobić.
Poza tym ocenia się:
- Łożysko gdzie leży w macicy czy ma prawidłowy wygląd
- Szyjkę macicy badanie to najczęściej wykonuje się sondą dopochwową ocenia się jej długość i to czy nie otwiera się za wcześnie
- Płyn owodniowy sprawdza się czy każde z dzieci ma go prawidłową ilość.
- Czasami stosuje się Dopplera – ocenę przepływu krwi w naczyniach takich jak pępowina, dzięki czemu można ocenić wydolność łożyska.